ویدئو زیبای تبلیغاتی رقص من و کودک

غار شاپور- استان فارس

غار شاپور در 6 کیلومتری شهر تاریخی بیشابور و 25 کیلومتری شهر کازرون در انتهای تنگ چوگان، در سینه کوه و در ارتفاع حدود 800 متری از سطح زمین قرار دارد که قطر دهانه ی آن حدود 30 متر است و به سبب قرار گرفتن مجسمه ی شاپور بر دهانه ی آن، به غار شاپور معروف شده است.

مجسمه ی 6 متری شاپور بر دهانه ی این غار، شاهکار پیکرتراشی ایران باستان است که پس از نزدیک به 1700 سال هنوز باقی مانده است. اما این تندیس دچار آسیب ‌های فراوان شده و ظرافت ‌های آن اندکی از بین رفته است.

دیدن غار شاپور، از آن جا که راه ماشین رو ندارد، برای همه ممکن نیست و شاید این نوشته، بتواند جبران این دشواری را بکند.

دهانه ی غار بر بلندای روستای شاپور

 

روستای همجوار غار نیز شاپور نام دارد و غار کاملاً مشرف به دره بزرگ و بسیار سرسبزی است.

تا حدود چهارصد متر پس از روستا می‏توان با خودروهای معمولی رفت و پس از آن شاید ششصد متر دیگری بتوان با خودروی دوگاردانه همچون چیپ و لندرور نیز رفت ولی دست آخر باید دست به دامن دو زانوی قدرتمند شد تا به دهانه غار برسیم. از آخرین جای ماشین رو، درست 2400 متر تا دهانه آن راه است. همه ی این مسیر، سربالایی و در جاهایی نیز پلکان ‏های سنگی و بتونی است که در سال 1336 خورشیدی (1957 میلادی) ساخته شده است. پیاده ‏روی به طور معمول یک ساعت خواهد بود و اگر کوهنورد ورزیده باشید شاید 45 دقیقه هم بتوانید بروید.

در عمق تقریباً 20 متری دهانه غار، تندیس بزرگی از شاپوراول ساسانی دیده می ‏شود. مجسمه ی شاپور با وجود گذشت ۱۷۰۰ سال کماکان پابرجا می ‌باشد و تنها مجسمه ی باقی‌ مانده از دوران باستان است که حدود ۷ متر ارتفاع دارد و حاصل تراشیده شدن ستون سنگی موجود در غار می ‌باشد. بعد از گذشت سال ‌ها کماکان سر این مجسمه سالم می‌ باشد ولی دو دست آن شکسته ‌اند. ظاهراً این مجسمه بر اثر زمین ‌لرزه واژگون شده بوده که در سال 1336 توسط ارتش ایران در جای خود قرار گرفت. این مجسمه، شاپور را به صورت ایستاده نشان می ‌دهد.

این تندیس به پهنای تقریباً سه و بلندی هفت متر، بزرگ ‏ترین تندیس ایرانی به شمار می‏ رود. در این تندیس شاپور با جامه‌ ای ساده، ظریف و لطیف با کمربندی که به دور کمر بسته و شمشیر حمایل کرده، نشان داده شده است.

دست راست تندیس بر کمر و دست چپ بر قبضه شمشیر است. ریش شاه آرایش شده و از حلقه‌ای گذشته است. موهای وی بلند و تاج کنگره‌داری بر سر دارد.

در ابتدا به نظر می ‏رسد آن را از جای دیگری بدین مکان آورده باشند ولی با دقت بیشتر آشکار می ‏شود که بر اثر تراشیدن یک ستون سنگی و کاملاً طبیعی موجود در غار پدید آمده است.

در دهانه ی غار دو کتیبه سنگی وجود دارد که یکی از آنها ترجمه کتیبه شاپور در نقش رجب و دیگری نحوه برپاسازی مجدد مجسمه پس از ۱۰۰۰ سال در سال ۱۳۳۶ توسط ارتش را شرح می‌ دهد. هر دو کتیبه توسط ارتش ایجاد شده است.

تندیس شاپور: نمایی از پشت

نمایی از درون غار

کسی تا کنون به پایان این غار ترسناک و بسیار بزرگ نرفته است

در خصوص جایگاه شاپور اول ساسانی (215 تا 272 میلادی) همین بس که وی توانست پس از درگذشت پدرش اردشیر بابکان - بنیانگذار امپراطوری ساسانی- قلمرو حکومت خویش را به چارچوب داریوش اول هخامنشی نزدیک کند، اگر چه سرزمین ایران هیچ گاه نتوانست به بزرگی زمان داریوش اول برسد.

نکته دیگری که در زندگی شاپور برجسته می ‏نماید، جنگ ‏های وی با روم باستان و پیروزی ‏های درخشان اوست که سرانجام در سال 260 میلادی طی نبرد اُدِسا - شمال انتاکیه در ترکیه امروزی- توانست والرین Valerian امپراطور رومی را به اسارت بگیرد. چنین رویدادی در طول چندین قرن جنگ ‏های ایران و روم، تنها یک بار رخ داد. شاپور به مناسبت این پیروزی شگرف، دستور داد چندین نقش برجسته در استان فارس کنونی بتراشند تا شرح آن پیروزی را به آیندگان بدهد.

 

 

پلکانی که در سال ۱۳۳۶ خورشیدی ساختند

نمای روستای شاپور از دهانه غار

منابع:

آشنایی با غار شاپور

سفر به غار شاپور در استان فارس